2009 03 13
Aangekomen in ‘la dolce Italia’. De 10e in Nederland vertrokken
en onderweg in Starnberg, net onder München, bij Carlotta Brunetti
en haar man twee dagen gelogeerd en allemaal prachtige rococo kerkjes
bekeken. Het was goed dat ik op het laatst ook warme winterkleren had
meegenomen want het sneeuwde onophoudelijk. In Oostenrijk was er zelfs
een omleiding wegens lawinegevaar. Soms reden we langs muren van sneeuw,
door shovels aan weerskanten van de weg opgeworpen en op elk bushokje,
heg of richeltje lag een romige laag sneeuw van soms wel meer dan een
meter hoog.
2009 03 14
En dan Italië! Ik opende net op tijd de luiken om de schapen de hoek
om te zien stromen en aarzelen bij de rand, als silhouetten aftekenend
tegen de witte mist die uit het dal kolkte. De schoonmaakdame komt de
door mij net verschoonde bedden weer verschonen, maar dat was in mijn
beginnersitaliaans toch te ingewikkeld uit te leggen. In het dal het riviertje
gevolgd naar links en daar de sporen gezien van een beest met de handjes
van een peuter. Langs de oever een weefsel van geplette wormen, het zaad
dat uit de bomen gestroomd tevergeefs is blijven liggen. Het thermoskannetje
schudde met korte rukjes op de wind, alsof zijn hartslag versnelde naarmate
hij leger werd. Rinie zag een groot donker beest stroomopwaarts zwemmen
(een otter? een bever?) Helaas had ik op dat moment enkel oog voor de
groene truitjes van de kale bomen, verse klimop gaf iedere boom een nieuwe
jas, iedere tak een mouwtje.
2009 03 15
Vroeg wakker met een kop vol dromen. De duisternis is zo intens dat ze
zwaar op me drukt. Zijn de nachten, zo stil en donker, een soort reinigingskuur?
Als je vast komen alle giffen uit je lichaam vrij zeggen ze en moet je
even doorzetten om na een gigantische koppijn herboren te worden.
De stilte is wel waar ik hier het meest van geniet. Geen t.v., geen telefoon,
geen bezoek en ook samen zwijgen we veel. Maar om ons heen schittert,
geurt kwettert en schijnt de lente.
Een andere lus gelopen via Celleno vecchio en ’s-middags de ligstoelen
uitgeprobeerd en aan het (haak) werk begonnen.
2009 03 16
Rinies beamer doet het niet meer. Naar Monica om raad krijgen we onmiddellijk
een oude monitor van hen in bruikleen mee en een rondleiding door hun
huis, tevens kennismaking met de vijf katten. Wat zijn ze allemaal aardig!
Erna naar het zwavelbad. Een beetje gek gevoel zo naast wildvreemden een
uurtje liggen weken. Moeite gehad met vinden, omdat wij als wandelaar
denken en niet als automobilist en de routebeschrijving volgend dus al
verschillende keren eerder de 2e weg rechts ingeslagen waren.
Bij Montefiascone geconfronteerd met de siësta (alles dicht), wel
van het uitzicht genoten en erna doorgereden naar het meer van Bolsena,
waar we verschillende picknickplekken op “zee”aantroffen en
een echte (weliswaar dode) slang.
2009 03 17
Naar Viterbo om eventueel toch nieuwe onderdelen voor de beamer, maar
daar uiteindelijk toch van af gezien. Wat een drukte van verkeer en mensen.
De Romaanse kerk is zo veel soberder dan de rococo kerkjes die we in Duitsland
gezien hebben, maar elk kapiteel had andere bladmotieven zoals ook in
de natuur geen enkel blad hetzelfde is. In het glasatelier Aquarubbria
nu ook Rosario (de man van Monica) ontmoet en hun werk. Sommige schalen
met een jaren 50 gordijnstofdecoratie vond ik wel mooi en de ‘medusen’
als ze lekker ver doorzakten en ’s-nachts fantaseerde ik over glasbeelden
(iets wat regelmatig voorkomt, dus eens gaat het wel gebeuren)
2009 03 18
Van 10 tot 3 gewandeld, af en toe de weg afstekend dwars door de olijfgaarden.
Aan de schaduwen onder de bomen zie je hoe het landschap kantelt. Wat
een bloemenweelde. Het lijkt wel of april, mei en juni tegelijk open gaan.
Alleen al hier in de tuin 19 bloemensoorten geteld.
2009 03 19
Zwaar bewolkt, maar wel vrij zacht. Rinie aan het schoffelen. Ik in mijn
slaapzak toch lekker buiten met allerlei boeken en folders om me heen
uitstapjes aan het voorbereiden.
’s-middags toch even bewegen en naar de rivier om een soort trompetvormige
schelpjes te zoeken Fossielen? pootjes van een soort kreeftjes? of de
kokertjes van kokerwormen? Ik weet het niet, maar wel erg mooi en rijgbaar.
(Thuis van Corien gehoord dat het fossiele zeeleliesteeldelen zijn.) Onderweg
stilgestaan bij een zeker 20 cm. lange regenworm, die dapper de weg overstak.
Het traag intrekken en uitglijden en opeens veranderde hij van richting
en werd zijn staart zijn kop. Thuis twee uur lang de schelpjes schoon
peuteren met naald en haaknaald terwijl Rinie zijn eerste regendrukjes
maakte. Ze overdreven wel, want even later klaterde het met bakken uit
de hemel. Daar heeft hij nog een spannende film van gemaakt.
2009 03 20
Een week lang zomer en nu ijselijk koud, 4 graden en een felle noordenwind.
Na door Bagnoreggio gelopen te hebben, een flinke voorraad boodschappen,
een goede soep tussen de middag en de kachel aan. Het is zuur buiten.
Ik stort me op de Etrusken.
2009 03 21
Sneeuw! Koud maar zonnig, dus het wit was weer snel verdwenen. Weer een
lus van uit het huis en de schapenzwerm vanuit een andere berg bestudeerd.
Net water hoe het over de hellingen beweegt. Ze zijn als één
lichaam, maar toch blijft het een massa die uit individuen bestaat. Ik
heb immers nog nooit een golfje achterop zien raken, die dat opeens beseft
en gauw de groep achterna stroomt in een grotere versnelling. Het kruipt
als onkruid over het land maar dan sneller. Langzamer weer dan een vogelzwerm.
Toch heeft het daar nog het meest van weg; hoe één de leiding
neemt en de hele groep dan een andere kant op zwikt.
’s-middags een wasje gedraaid en weer wat opgeruimd in huis.
2009 03 22
Toerist geweest; het Romeinse amfitheater bij Ferento bekeken dat nu in
de steigers staat, maar via een groot gat in het hek uitnodigt er toch
even rond te lopen. Raar die nieuw aandoende baksteenstukken. Hoewel ik
las dat de Romeinen soms ook met bakstenen werkten en je weet het in Italië
maar nooit. Ik kan het niet nalaten bij iedere kerkdeur, die open staat,
even naar binnen te gaan en je weet dan vaak echt niet meer wat uit welke
tijd stamt. Zelfs nu worden er nog hele ‘oude’ dingen toegevoegd.
De kerk leeft nog. Van daaruit nog geprobeerd te wandelen, maar dat liep
op niks uit. Grote hekken voor groot vee, paarden en koeien. Toen naar
Bomarzo het “parco di monstri” Het straalt wel iets moois
melancholieks uit door de dikke lagen mos, die de beelden heel plastisch
maken. Maar het liefdesverdriet en de erotiek vind ik vrij ver te zoeken.
En om daar nu een heel boek over te schrijven – Hella Haase. Ben
nu wel nieuwsgierig naar dat boek, dat wel. (later hier in de boekenkast
het boek gevonden. Heel veel informatie over wat er in die tijd zich op
die plek afspeelde.) Via een andere weg teruggereden. Een stop bij een
hooggelegen begraafplaats ter hoogte van San Angelo, waarvan we al onze
vorige wandelingen konden overzien.
Gek die stapelgraven. Rinie had ergens gelezen, dat Italianen het idee
van langzaam verteren onder de grond niet prettig vonden en dus een soort
dodenstad maken met flats van kisten aan de binnenkant met lood bekleed
opdat men het niet ruikt en schijnbaar wordt het zo warm daarbinnen dat
het lichaam heel snel indroogt. Sommige familiegraven hebben een etalage,
volgezet met kunstbloemen. Heel vrolijk, maar waarom niet ook een afgedragen
kledingsstuk, het lievelingsboek of andere dierbare herinneringen als
grafgift? Wel erg goed, dat bijna elk graf een fotoportretje heeft van
de gestorvene waardoor het toch weer persoonlijk is.
2009 03 23
Koud, dikke kleren aan. Het terrein niet afgeweest. Getekend en gehaakt,
het wordt een raar beeld en is niet meer te stoppen.
2009 03 24
Vandaag wilden we de lange wandeling maken, die op het parkeerterrein
bij Bagnoreggio staat aangegeven op een groot bord. De vorige keer hadden
we de routekaart gefotografeerd en nu uitgeprint bij ons. Het begint al
heel spannend als je de civitta verlaat en je door een lange tunnel onder
de berg door moet. Dan weer een groot bord met tekst, ook maar weer gefotografeerd
en achteraf ontdekt, dat het sinds 2007 afgesloten is wegens instortingsgevaar.
Maar geen hekje, dus wij verder een ruim bos in met enorme tamme kastanjebomen.
Het afgevallen blad als bleke papieren velletjes verkruimelend onder onze
voeten. Grillig oud hout en veel verse vogelgeluidjes. Dan kom je bij
een graat met aan één kant een steile erosiehelling. Prachtige
scherpe afgekalfde vormen. We volgden een koeienpad half struikelend over
de keihard geworden diepe sporen. Dan weer glibberend over eenzelfde spoor,
waar om onbegrijpelijke redenen boven op de berg opeens water stroomt.
Mijn rok strakgetrokken door de braamlianen. Helaas we zijn geen koe of
schaap, dus na anderhalf uur bukken en klauteren met weinig uitzicht op
verbetering toch maar teruggekeerd. Bij de supermarkt in Bagnoreggio moesten
we 80 minuten wachten eer hij open ging, maar zelfs dat werd een spannend
avontuur door een krankzinnige hagelbui. Dat hadden onze wibracapjes nooit
overleefd.
2009 03 25
Vanuit Civitta d’Agliano (mooi authentiek oud stadje) gaan wandelen
volgens dezelfde routekaart als gisteren. Eerst een aantal keren op en
neer eer we het begin van de wandeling hadden gevonden.Een enkel pluizig
wolkje tegen een strakblauwe lucht. Een stevige eikenboom, zijn takken
als een stralenkrans om hem heen. Ik wist niet dat het zo lekker kon ruiken;
een weiland vol madeliefjes. Weidse vergezichten, maar de weg naar het
erosielandschap was met flink wat prikkeldraad afgesloten. Via de asfaltweg
richting Velano geklommen en via een andere wandelroute terug. Erg mooi
de verschillende boerenbedrijven. Het gemengd bedrijf met schaapjes die
onder de olijfbomen grazen, de velden doorkruist met rijen grillige oude
druiven als wajangpoppen met hun donkere silhouetten. Daarnaast de moderne
druivenfabriek over enkele heuvels uitgestrekt in een strak ritme. Volkomen
eenvormig als een militaire begraafplaats. Welke oorlog heeft hier gewoed?
Ook zag ik ergens een gekruisigde druif aan een grillig geknotte dood
uitziende boom genageld, heel dramatisch. Zes uur gewandeld in een mooi
afwisselend gebied.
2009 03 26
Bij Monica langs gegaan omdat zij iemand wist, die bezig is een wandel-
en fiets kaart van de omgeving te maken. Langs de rivier terug en iedere
keer weer beleven we spannende avonturen tussen bagger en bramen. De hele
middag gehaakt aan mijn beeld en Rinie ook aan het werk.
2009 03 27
6 uur wakker, stralend weer. Gaandeweg naar Tarquinia werd het steeds
meer bewolkt en stak er weer die ijskoude wind op. Alle graven, die we
konden bezoeken, bezocht. Ooit in 1972 was ik een week in Rome met André
en had een hele reeks kaarten gekocht van deze grafschilderingen, omdat
ik ze zo mooi vond. Maar er was in Rome al zoveel te zien, dat we daar
niet meer aan toe kwamen. Nu 37 jaar later viel het eerst een beetje tegen,
omdat ze zo veel kleiner waren dan ik me had voorgesteld en je ze op een
afstand van achter glas moet bekijken en daardoor soms slecht of helemaal
niet kan zien (net om de hoek). Wel mooi zijn de decoratieve plafons,
gemazeld, gebloemd, geruit, gestreept en soms combinaties daarvan. Of
ze zijn als een realistisch tentdoek geschilderd. Waarvoor dienen die
afhangende touwtjes? Zijn het een soort slingers zoals je ook in Nepal
in de tempel ziet hangen om het goddelijke te vieren? Komen verjaardagsslingers
daar ook vandaan? Of zijn het gebedskralen zoals bij veel religies, zoals
ook de rozenkrans? Meestal hadden ze een kwastje aan het uiteinde en hingen
aan de deurposten, maar ook als brillentouwtje achter de oren van de afgebeelde
figuren.
Een grafgat als badkuip in de vloer uitgehouwen, aan de binnenkant beschilderd
met mooie golfjes. Ook was het een spannend gevoel nu eindelijk rond te
lopen in de boeken, die ik er hier over gelezen heb. Het was interessant
de hele ontwikkeling te zien van de gestileerde en profiel, bijna Egyptisch
aandoende schilderingen uit de 6e en 5e eeuw v Chr. tot de vrij grove
Romeinse uit de1e eeuw v Chr. met dikke, zwarte omlijningen en grote ogen.
Alsof ook de mensen er opeens heel anders uitzagen na die paar honderd
jaar. Zo rond de 3e eeuw v Chr. werden de figuren veel beweeglijker en
anatomisch juister. Het gekke is, dat ze 2 eeuwen later weer veel primitiever
aandoen. Ook naar het museum, waar ondanks enkele prachtige vazen, er
al gauw een vermoeidheid optrad vanwege de enorme hoeveelheid en we daardoor
vooral genoten van een lege zaal met een prachtig geboende vloer en uitzicht
op de omgeving van Tarquinia. Na nog even een torenronde en veel prachtige
muurstructuren op naar zee. En altijd geeft zij je mooie dingen ook al
lijkt het strand eerst bezaaid met vieze troep; rare vervilte stro-kralen
en wat eerst op reusachtige gemberknollen of oude cactussen leek, bleken
de wortelstokken van massaal aangespoeld riet te zijn.Onderweg boodschappen
gedaan en hoe het ons lukt ik weet het niet, maar telkens kunnen we Viterbo
niet uitkomen. Het werd dus echt Italiaanse tijd eer we konden eten. Nu
26 jaar geleden begonnen de eerste weeën.
2009 03 28
De vonsten schoonmaken, fotograveren en tekenen. Ijselijk koud en allebei
niet zo lekker. Erna in mijn slaapzakje weer uren gehaakt.
2009 03 29
De harde wind komt nu uit het zuiden, warm maar veel regen. Dus binnen
zitten haken en mijmeren:
het hartelijk welkom van de mimosa
nu hangt ze zwaar en bruin
twee weken zijn we hier al
reflectie van kale takken
ademt snel
in de plas op het dekzeil van het zwembad
ook in Italië waait het
regenwolken vormen nieuwe uitzichten
als sluimerende vulkanen
zo veranderlijk
het ritme van onze lange dagen
buiten lucht op
stilte zuivert
de kop op geklaard
Op een gegeven moment verstond ik Rinie niet goed. Hij antwoordde: “ik
zei niks, de luiken praten”
Monica komt langs om een afspraak te maken over een bezoek aan Stefano
(de kaartenmaker) en bekijkt onze vondsten en werk. Als ze weer weg is,
er toch op uitgegaan voor een wandeling en weer een nieuw stukje bos ontdekt
op de berg van ons uitzicht. Tot aan het huisje op het bolle weitje gelopen,
die je vanaf hier goed ziet liggen.
grijze slijkbomen
ontknopen hun eerste groen
nevelig geel
Het bos was heet en vol en ik verwachtte ieder moment de papagaaien. Met lamme benen, bebloed van de bramen en flink natgeregend voldaan weer thuis achter de betraande ramen. Rinie voelt zich vandaag een kapitein op het schip van dit huis. De wisselende luchten en belichting veranderen het landschap telkens zo, dat het als het ware heel langzaam aan ons voorbij trekt.
2009 03 30
Van de ene dag op de andere was het weer zomer geworden. Met veel te warme
kleren sleepten we ons zwetend door het bukbos de berg op. Boven erg heiig
en weinig zicht. Rond een grote akker gelopen, die deels tegen twee heuvels
lag en deels het dal in ging. Door de arceringen van de tractor was het
een heel ruimtelijke ervaring. Erna maar weer terug langs de bekende weg,
die oplichtte door al het koolzaad waarmee het omzoomd was. Zoals bij
ons in mei onverwacht het fluitenkruid overal verschijnt was alle koolzaad
opeens massaal tot bloei gekomen.
Foto’s gemaakt van mierenstraten met kleine ronde huisjes als huidmondjes
van de aardkorst.
Thuis op de ligstoel het boek van Johan Cornelissen gelezen over zijn
rusteloze bestaan als reizend kunstenaar en constante reflectie daarop.
Wat doen wij het anders, nu we weg van huis zijn. Enkel maar zijn, het
is puur ontvangen. Hoe de wind waait, hoe het uitzicht vandaag is, in
welk jaargetij we zijn terecht gekomen. We hebben al een vrij vast ritme
van vroeg naar bed, vroeg op. Zo veel mogelijk buiten zijn. De meeste
dagen een wandelingetje van 3 uur, soms langer en voor de rest van de
tijd heel ontspannen en intuïtief werken, bij voorkeur ook buiten.
Gisteravond bij huishoudelijke klusjes voor het eerst muziek opgezet,
maar ook bijna onmiddellijk weer af. De stilte maakt me heel gevoelig
voor geluid, ik hoor de schapendraf, hun kauwen, het ruizen van de regen,
duizenden vogeltjes, het uitzetten en krimpen van de dennenappels in de
schaal. Dat alles is meer dan genoeg.
Voordat we naar Italië vertrokken had ik het erg druk met allerlei
regelzaken en ook werk wat af moest. Dat was enkel maar geven en zeer
uitputtend. Maar ook een methode om het denken uit te schakelen door al
het doen. Hier is het ook niet meer denken, maar dan door al het zijn.
Maar het boek van Johan liet me weinig nachtrust, zette me weer aan het
denken over waar ik mee bezig ben in mijn leven en eigenlijk is dat helemaal
niet goed voor mij (als kind al een tobber). Hier en nu is zoveel gezonder.
Trouwens voor het eerst ’s-avonds buiten gegeten en tot het donker
werd daar ook gezeten. Heerlijk!
2009 03 31
Het grijs sluit steeds dichter om ons heen. Meer en meer bergen verdwijnen.
Dan barst het onweer de lucht open. Dikke pijpenstelen veroorzaken blubberstromen
op de weg. Bij het hek verdringt een klontje kleumende schapen. Na de
hutspot blijft het nog lang narommelen, zowel in de lucht als in mijn
buik. Diaree net nu ik me zo goed voelde, ( had in gedachten de internist
al weer afgezegd) en veel haken.
2009 04 01
Haken, haken. Af en toe een bui. Wel een prachtige mist en wolken vanmorgen
vroeg. Niet koud.
Gebeld door galerie Peninsula op Rinies mobiel. Niets aan de hand, maar
ik krijg meteen de zenuwen. Vind nog steeds dat zoiets eigenlijk niet
kan, even bellen met Nederland. Net of je dan niet echt weg bent.
2009 04 02
Mist tot aan de tuinrand. Onderweg naar Pittigliano loste ze al snel op
en toverde prachtige scherpe witte bonkjes in de verder blauwe hemel.
Even achter zo’n moderne ezel, het driewielig vrachtautootje, aangereden
maar daardoor des te meer kunnen genieten van de mooie reflecties op het
meer van Bolsena. In de kerk van Pittigliano lag Jezus als een soort sneeuwwitje
in een glazen kist. Zo zag ik ooit ook Boeddha liggen, maar dan wel in
een ontspannender houding op een arm geleund, bijna Etruskisch. In Saturnia
ons laten masseren door het zwafelwater, dat met enorme stroming van het
ene basin naar het andere stroomt. Het is wel spectaculair, maar ik kreeg
spierkramp van het me schrap zetten tussen de kiezels en vind het bad
hier dichterbij eigenlijk aangenamer, veel warmer ook.
Daarna bij Sovana in de Necropoli van de Etrusken rondgelopen. De meeste
indruk maakte het graf met alle uitgehakte vierkante nissen in de wanden.
Maar het is gek altijd als ik iets echt graag wil zien valt het een beetje
tegen, terwijl als we bij toeval ergens komen maakt de verrassing het
vaak zo veel spannender. Wel een mooi contrast als je door de via cassia
hebt gelopen met zijn vochtige beschimmelde wanden en dan op eens voor
een weids uitzicht staat vol bloemengeuren. Onderweg naar huis twee zichtbaar
vaak gesnoeide bomen gezien, die nu nog niet onder het mes geweest waren
en zeer expressief als fonteinen hun jonge loten om zich heen spoten.
Waarschijnlijke vijgen, dat zijn altijd van die juichbomen. Heel wat anders
dan de meeste olijven hier, die getemd tot dienstbaarheid, hun takken
laten hangen.
2009 04 03
Van stralend werd het binnen de kortste keren zo’n dikke mist dat
ik binnen rubbings ben gaan maken van de tegelvloer om in een boekje te
gebruiken met foto’s van vloeren en muren. Ze hebben zulke mooie
structuren. Erna naar Roccalvecce gewandeld over bijna al allemaal bekende
paden. Maar wat is het al anders door alles wat er bloeit. Ook in ons
uitzicht hier komen witte vlekken van de bloeiende kersenbomen. Bij de
eik zie je soms het oude bruine verdorde blad naast de verse frisgroene
blaadjes aan dezelfde twijgen hangen. In het rivierdal hangt nu een oranje
gele waas over de uiteinden van de populieren. En waar vorige week nog
een rotswand was is het nu enkel nog knalgeel van het manshoge koolzaad.
Lente en herfst met hun veranderlijkheid zijn toch wel de spannendste
seizoenen.
2009 04 04
Ha blote benen weer. Naar Celleno gelopen om wat boodschappen en via Aquaforte
terug nog even langs Monica. Als die afspraak met Stefano er niet van
komt willen we bij het toeristenbureau informeren naar goede wandelkaarten,
want nu zijn het meestal toch korte stukjes op de bonnefooi, omdat je
met die heuvels nooit weet hoe en waar je pas terug kan. Echt een bijna
dag lopen hebben we nog maar 2x gedaan. Het blijkt dat de lente eigenlijk
het drukste seizoen is voor Monica en misschien ook wel voor die Stefano,
jammer. Onderweg close harmony van een hondenkwartet met echt vier heel
verschillende stemmen. En alle grotachtige holen in de berghelling doen
me toch wel erg aan de Etruskengraven denken met een zelfde soort uitgehakte
nisjes in de wand. Leuk om die foto’s straks naast elkaar te zetten.
Er groeit dezelfde mos en schimmel. Alleen bestaan de grafgiften hier
uit afgedankte huisraad en vuilnis. Eenmaal thuis weer de hele middag
aan het beeld verder gewerkt. Gisteren er in zitten knippen, vandaag weer
hersteld en er een punt achter gezet, voorlopig. Met dat haken kun je
blijven veranderen.
Rinie heeft vanmiddag een serie mooie kalligrafische boomsilhouetten gemaakt
met oostindische inkt. Voor de tweede keer buiten gegeten. De gladde stam
van de boom bij het terras kreeg een narrengezicht met de twee takken
als het begin van zijn muts. Door de schaduw van zijn bladeren kijkt hij
sip, boos of vrolijk op de wind.
2009 04 05
Rinie had geen zin om weer een stukje hier in de directe omgeving wat
te wandelen zonder kaart. Je hebt geen flauw idee waar je uitkomt en dan
kan zo’n tochtje behoorlijk uitlopen. En ik had geen zin om weer
rond het huis wat te haken en te lezen. Wat heen en weer gepraat over
onze verdere plannen. In Celleno zijn we nu nog maar ruim 2 weken en eenmaal
over de helft gaat het altijd zo snel. En opeens zag Rinie een treintje
langskomen van wel 33 rupsen, die als circusolifantjes kop aan kont het
terras overstaken. Aan het eind een kleine afgrond van 10 cm. diep waar
ze als gekookte spaghetti in elkaar kluwden. De onderste begon zich in
te graven en wierp alsmaar aarde op tot iedereen bedekt was. Rinie heeft
er met zijn microlens een prachtige natuurfilm van gemaakt. Erna besloot
ik dan maar alleen te gaan, maar Rinie ging toch mee. We liepen langs
Monica waar Rinie op de koffie en ik op de kaaspaascake gingen. Langs
de weg een gave dode hagedis en in het dal dacht ik een echt wild zwijn
te zien, stevig behaard. Erna wilde ik naar een klein paadje aan de overkant
van de rivier, maar zijn oevers waren zo diep. Er was met geen mogelijkheid
daar te komen. Doorgelopen naar Aquaforte en ons laten tegenhouden door
drie denkbeeldige herdershonden, die Rinie een keer met rennen vanaf de
overkant luid blaffend had zien meerennen. En tja zelfs door denkbeeldige
honden laat ik me afschrikken. Dus dezelfde weg terug. Nog een foto kunnen
maken voor een mooi verhaal, want nu ontdekten we het mollige roze vrouwtje
van mijn wilde zwijn en zagen we ook het hek er omheen.
Thuis wilde ik het prachtige patroon van de hoop verdroogde eikenbladeren
fotograveren toen er een dikke staart wegglipte in het lange gras, vermoedelijk
een slang van toch wel mannenduimdikte.
2009 04 06
De wandeling, die we vanuit Civitella d’Agliano gelopen hebben nog
een keer gedaan maar dan in de tegenovergestelde richting en weer prachtig.
Vol met kleine knalroze cyclamen. Ik wist niet dat die in het wild voorkwamen.
De koekoek als aankondiging van een warme zomerdag. Daarvoor de auto al
een keer langs de weg geparkeerd en zo’n calanchi van onderaf bekeken
en langs zij omhoog geklommen. Stond te trillen op mijn benen en mijn
hart klopte in mijn keel. Niet alleen van de inspanning in de hitte (25
graden, de heetste dag tot nog toe), maar toch ook wel omdat ik het geen
prettig idee vond als de hele boel aan het schuiven zou gaan. Maar er
waren koeiensporen en die beesten zijn toch stukken zwaarder dan ik. Bovenaan
hoopte ik in een ander dal te kunnen kijken, maar helaas; een hek en dichte
bossage hield ons tegen. Rinie was me nl.achterna gekomen omdat ik zo
lang weg bleef. Tijdens de route toch ook weer een onbekend pad ingegaan.
Het avontuur blijft lokken. Het pad klom steels steiler en eindigde uiteindelijk
in een schapenwei met afgronden rondom, dus weer terug. Al met al een
pittig dagje, zere knieën en na het eten en een warme douche kon
ik mijn ogen nauwelijks meer open houden
2009 04 07
Flinke mist, dus maar wat cultuur dan. Met de auto naar Montefiascone
en daar de basiliek van San Flaviano bekeken, een heel gekke kerk die
eigenlijk bestaat uit twee kerken op elkaar, waarvan de oudste de voorkant
heeft aan de ene straat en de bovenste juist in tegenovergestelde richting
uitkomt aan een hoger gelegen straat net als bij een dijkhuisje. De onderste
kerk is een mengsel van Romaanse en Gotische bouwkunst met veel soms kinderlijk
aandoende fresco’s uit de 14e eeuw over allerlei martelarenverhalen.
Het zijn net stripverhalen, waaronder hele komische zoals die van de 3
mannen die een gesprek voeren met 2 geraamtes.
In de kathedraal van de heilige Magherita (uit 1300, maar een aantal keer
vernietigd en herbouwd. De laatste keer in 1800) zie je onder de koepel
op verschillende plekken een soort Sinterklazen uit patrijspoortjes hangen
in half reliëf, met theatrale gebaren alsof ze met elkaar ruzie zoeken.
In de kapel van Maria delle Neve (van de sneeuw) rook het heerlijk. Het
riep herinneringen bij me op van een geborduurd tafelkleedje, vazen vol
bloemen. In mei, de Mariamaand plukte ik het hele vierkante tafeltje vol
vaasjes en jampotjes boterbloemen, waarin het houten Mariabeeld bijna
verdween.
Bij het toeristenbureau kregen we 2 wandelroutes vanuit Montefiascone,
eigenlijk oude pelgrimroutes, die doorlopen tot Rome. Erna nog even in
het zwavelbad gelegen, dat dit keer veel heter was, minder water had en
meer naar zwavel rook. Het gevoel dat je met een ontstoken vinger in de
soda moet, zo heet mogelijk, maar dan met het hele lijf. Als je héél
stil lag was het net uit te houden.
In Viterbo naar het internetcafé; Peninsula heeft het geld nog
niet gestort en wel een mail gestuurd met bijlage, die ik niet kon openen.
Bij de bakker alle (4) broden gekocht, die integrale en con sale waren,
want het zouteloze wit krijg ik niet meer weg. Bij het toeristenbureau
daar een kaart met hoogtelijnen en alle kleine weggetjes van de omgeving
van het meer van Bolsena erop kunnen kopen, wat weer meer loopmogelijkheden
biedt.
2009 04 08
Gewoontegetrouw ‘s-morgens als eerste activiteit met bril op de
tuin in. Aan ieder dennennaaldje hing een druppel terwijl de zon heel
ver weg deinend knipperde achter de dikke mist. Lange slierten spinnenweb,
maar ook leuke hangmatjes, die soms dankzij een obstakel zoals een blaadje,
naar binnen gezogen werden als een navel in de huid. Tijdens het vloertegel
‘rubben’ kwam er met enorme vaart een duizendpoot op me afgerend.
Tijd om maar even naar buiten te gaan. Prachtige nevelslierten kwamen
uit de grasmat opstijgen. Maar eer het filmtoestel in gereedheid was waren
de spoken al opgelost. De ‘rubbings’ worden een soort hersenen.
Mijn kleine adertje afgehaakt. Rinie had met de verrekijker een bijzondere
vogel in de boom ontdekt. Ik herkende hem als de hop met zijn mooie kuifje
en gestreepte borst. Kort geleden thuis nl. het vogelboek van Hans Dorrestein
gelezen en samen met het puttertje vond ik de hop het mooist van alle
plaatjes en nu..... zo maar zie ik hem in het echt. De hele verdere dag
hoorde ik zijn roep. Het bleef lang een dichte dag, net als ‘de
tuinen van Bomarzo’ van Hella Haasse, kwam ze moeizaam op gang maar
was uiteindelijk heel fascinerend. Ik zou bij een nieuw bezoek aan het
‘parco di monstri’ nu toch met andere ogen kijken na al die
pauselijke intriges.
‘s-Avonds nog even naar de bijna volle maan gekeken, die ook achter
een watje bleef hangen. De bibberlichtjes in de verte doen je beseffen
hoeveel mensenactiviteit er om je heen is, waar je overdag eigenlijk niks
van merkt.
2009 04 09
De schapen tegen de berghelling vormen steeds wisselende soms bijna geometrische
figuren zoals bij Chinese festiviteiten de gymnasten.
Vandaag voor het eerst volgens de kaart gelopen een rondje van bijna 15
km. Niet erg helder, majo/vest/jas aan, maar op het eind alles in de rugzak
en flink zweten. Af en toe wat regenspikkels, maar toen we thuis hier
buiten aten kon het zelfs in je onderbroek zo warm. Vanaf Celleno richting
Montefiascone over kleine weggetjes, vaak niet geasfalteerd met heel veel
weidsheid om ons heen. Minder bebost en minder steile heuvels dan hier
in de nabije omgeving van het huis. Het gevoel dat je er zijn mag. In
Italië lopen er altijd allemaal films met me mee in mijn kop.
Onderweg kwam er een groepje schapen op ons pad, die zonder begeleiding
zelfstandig ergens naar op weg waren. Ze stopten en keken ons verbaasd
aan. Maar toen er één langs ons durfde zette de hele groep
het met opspringende wipoortjes op een lopen.
Doordat op sommige plekken de gele bloemetjes overheersten en een stukje
verderop de witte of de blauwe zag de wei er uit als een pointillistisch
schilderij.
In hekreparaties zijn de Italianen erg creatief met gaas, allerlei maasgroottes
en vormen naast of door elkaar, soms overlappend of met een touw of een
eindje prikkeldraad aan elkaar geknoopt.
2009 04 10
Goede Vrijdag, eerst de pelgrimsroute gelopen van Montefiascone naar Bolsena.
Maar alle wegen leiden naar Rome. Andersom is iets lastiger, omdat je
dan telkens achterom moet kijken of je wel goed gaat. En om de verwarring
nog groter te maken staan er soms grote borden verboden toegang, privé
bezit. Voor de pelgrim geldt dat niet. Maar als er dan weer eens een woeste
zwarte hond staat te blaffen loop ik desnoods maar verkeerd en een flink
eind om. Het eerste stuk was langs een druk bereden asfaltweggetje, dus
dat hebben we maar met de auto gedaan, maar erna werd het heel afwisselend;
over grote platte keien van een echte Romeinse weg met uitzicht op het
meer van Bolsena, over smalle eenpersoonspaadjes door een vol bos. De
dikke zwarte stammen en daartussen het prille groen, verticale en horizontale
arcering van het landschap. Langs beekjes met heuse watervallen. Een Mariakapelletje,
een hoek gestapelde stenen dat volgens het bord een Etruskische tempel
was en zelfs sporen van de Villanovacultuur. De laatste twee had ik zonder
de borden echt niet herkend. Bolsena hebben we niet gehaald, omdat het
laatste stuk ons niet zo interessant leek en weer veel stijgen en dalen.
Terug een alternatieve route door het bos genomen. Al met al toch weer
5,5 uur gelopen. Daarna boodschappen gedaan en boven in Montefiascone
op een bankje nog een stukje in mijn boek gelezen en naar de dreigende
donkere luchten gekeken. Af en toe stonden een paar stukjes land nog in
de spotlights. Op zoek naar een pizzeria hoorden we een prachtig gezang
uit een kerk komen en zijn we er stilletjes naar binnen gegaan. Het leek
wel iets op de missa flamenco, die ik thuis op cd heb. Als het koor voluit
zong was het overweldigend in die prachtige akoestiek. Twee mannen zongen
samen heel zachtjes en hoog. Onze magen riepen ons weg, maar ik was graag
tot het einde gebleven. We waren net op tijd klaar met eten toen we weer
de berg op moesten voor de Paasprocessie.
Eerst 3 mannen in een lange witte jurk met een soort tuigje om, waarin
een gigantisch kruis stond dat ze bij toerbeurt droegen. In het kruis
zaten lampjes van verschillende kleuren en zag je allerlei voorwerpen
afgebeeld, een nijptang en hamer, een kan, een jurk. Ik vermoed tekens
van bepaalde ambachten of gilden. Erna kwam een heel legioen Romeinse
soldaten in zware tred, die met dreigende dreun op trommels sloegen. Hun
helmen glommen van het goud in het licht van de fakkels en lantaarns die
overal op straat stonden. Maar het was komisch hoe bij de één
zijn helm over zijn schouders viel en de ander een veel te klein dopje
had, duidelijk met karton en plakband zelf gemaakt.
Het geheel had sowieso iets heel houterigs en klungeligs, vooral als er
stil gestaan werd om een statie uit te beelden en de teksten voorgedragen
werden in samenspraak als een soort kwik, kwek en kwak. Maar des ter aandoenlijker.
Dan kwamen de schriftgeleerden en farizeeërs, een groep Romeinen
te paard en Jezus met het kruis en zijn bewakers. Dan het gewone volk
van vrouwen met lange jurken en omslagdoeken en mannen met dekens om.
Erna een fanfare, die snerpend een droevig deuntje als maar herhaalden
op hun blaasinstrumenten. Daarna een baldakijn met erop een beeld van
de gestorven Christus en eronder zes paar gympschoenen van sterke jongens
die het geheel droegen, wat soms als een Chinese draak gevaarlijk schommelde
door de hobbelige Middeleeuwse straatjes. Erna vier mannen met een groot
Mariabeeld op hun schouders. En wij wel drie keer het hele stadje door,
berg op berg af om niets te willen missen. Na het gebed en de zegeningen
van meneer pastoor weer terug naar huis gereden en als een blok geslapen.
2009 04 11
Vijf motorzagen vanuit het rivierdal, een vrachtauto met fijn puin om
de gaten in de weg te vullen en een shovel om de boel gelijk te maken.
Herrie vanaf half acht ’s-morgens tot acht uur ’s-avonds.
Maar het boek “Montedidio” van Erri de Luca deed me alles
vergeten, wat een poëtisch en ontroerend verhaal over een opgroeiende
jongen uit een arme wijk in Napels.
2009 04 12
Heerlijk stil, beetje haken terwijl Rinie in de tuin werkt. Om half 3
ongeveer komt Monica langs met een Nederlandse vrouw, Pia die al 30 jaar
in Rome woont en keramiste was. We worden op het eten uitgenodigd. Om
half zes zijn we daar. De barbecue gloeit nog na. Er zijn ongeveer 15
vrienden van hen. Iedereen kletst, drinkt een glas wijn en eet een stuk
brood of kaas en tegen half acht zijn wij de laatste. Hebben we het nou
verkeerd begrepen en hadden we meteen mee moeten gaan? Jammer zo’n
verwarring over verschillende gewoontes. Eenmaal thuis maar snel aan het
koken gegaan.
2009 04 13
Op de kaart wandelend ten Noordwesten van Lubriano; een groots glooiend
landschap met erosiesporen. Een opengescheurd en opgetild weiland. Een
uitgehold bospad, waar de wortels van de bomen op ooghoogte boven de weg
hangen en hun verdorde bladeren vanaf de oevers naar beneden stromen.
Soms is het bijna parkachtig met de losstaande bomen, kleine bossages
en diepliggende, meestal uitgedroogde beekjes. Veel onverharde weggetjes
waar je geen mens tegen komt. Ook niet om de weg te vragen want op een
gegeven moment waren we toch verkeerd gelopen en wisten we, ondanks kaart,
echt niet meer waar we waren. (eigenlijk dankzij de kaart, want een stukje
weg bestaat niet meer en een weg stond als verhard aangegeven en een andere
als onverhard, wat bij beiden andersom is en de verwarring nog groter
maakt.) Al met al één stuk zelfs 3x gelopen, maar het was
prachtig. In het graanveld leken de zon en de wolken een lichtspel te
spelen, maar het bleken verschillende tinten van het gewas zelf te zijn,
die de lichtvlekken veroorzaakten.
Alles roept zo veel associaties en herinneringen op; mijn hoofd dwaalt
van Johanna’s opmerkingen als peuter tijdens het wandelen in Zwitserland
(“een koe zegt helemaal geen boe mama, hij zegt meu”) tot
het dijkje achter Noordgouwe, van Nepal tot in Japan. Zou een mens daardoor
met minder al sneller genoeg hebben als hij ouder wordt, door al het extra’s
aan eerdere ervaringen die hij met zich mee draagt? Als je kijkt naar
de honger, waarmee onze zoon Daniël de wereld verkent. Vroeger wilde
ik toch ook alle musea in, alle hotspots zien, erbij zijn, bang om iets
te missen. Eigenlijk is het wel prettig die rusteloosheid een beetje kwijt
te raken. Ik moet opeens aan Klaartje in Polen denken in ’77, die
vaak verzuchtte “Er is zo veel leuks te doen”, bang dat het
leven te kort was.
2009 04 14
Of dat het nou was of de maanstand of hormoonstanden, maar ik kon ondanks
de vermoeidheid niet slapen. Dus vandaag een luierdagje terwijl Rinie
druk in de weer is met tuin en zwembad. Om af en toe af te koelen nog
wat rubbings gemaakt van en op de koude vloertegels. Kijkend naar de heuvel
tegenover ons met de silhouetten van de bomen moet ik aan de haartjes
op Rinies armen denken en waan me op een groot lichaam, heerlijk warm.
Nu om kwart over 8 is het nog steeds 18 graden, maar te donker om buiten
te blijven haken, echt zomers. De eerste roos bloeit.
2009 04 15
Maagpijn, ik krijg het brood niet meer weg ondanks heerlijke tomaatjes
op olijfolie, ondanks liters kamillethee. Te heet om iets te ondernemen.
‘s-Middags toch de kantensnoeier en ander elektrisch tuingereedschap
ontvlucht, maar verder dan even naar de rivier en weer terug kwamen we
niet.
2009 04 16
Een vaag rood zonnetje en donkere luchten, stukken kouder ook.
Via Monica toch wat tips van die Stefano gekregen, een uitdraai van 3
wandelroutes, die op het internet stonden, waarvan 2 etappes van de pelgrimsroutes
die we al kenden van het toeristenbureau.
De derde route begon bij de ‘terme di papi’ bij Viterbo, maar
was een saaie asfaltweg door een vlak landbouwgebied met veel hekken.
Bovendien begon het te regenen, dus reden we het eerste stuk maar naar
de Necropoli Etrusca en die was echt heel bijzonder. Een hoge rotswand
met veel schijndeuren in de vorm van een reusachtige chocoladeletter T.
Diepe graven met allemaal bedjes achter elkaar als in een jeugdherberg.
Maar omdat de plafons zo laag waren was het eigenlijk een hol beeldhouwwerk
waarin je rond liep en had het ook veel weg van het binnenste van een
lichaam, het ritmische van de ribbenkast, de ribbelige structuur van de
maagwand, een baarmoeder waarin je terugkroop. Voelde me ook een beetje
angstig, claustrofobisch alsof dat terugkruipen in de moederschoot toch
ook een beetje doodgaan is. We waren de enige bezoekers, hoewel er overal
vieze papiertjes lagen. Mijn stok als prikstok gebruikt om het een en
ander de afgrond in te wippen. En terwijl Rinie in een ruimte klanken
zong hoorde ik het geluid uit een ander graf komen. De plafons waren soms
helemaal bedekt met spinnenwebben, vaak een soort netjes rond een gat
geweven, wat er in eerste instantie net uitzag als vogelpoep. Er hing
een beetje vreemde, plechtige sfeer. Maar eenmaal weer buiten sta je midden
tussen de bloemen en gonst het van de insecten. Een enorme hommel gezien
met een soort knalgeel batmancapje, die hij opvouwde zodra hij op een
bloem was geland. Duidelijk geen vlinder, maar wat hij nou wel was? Ook
nog even via een mooi paadje langs de rivier met zwarte libellen en een
echte waterval naar het kasteel gelopen. En nog een stukje van de route
gedaan en via een olijfgaard terug naar het rivierdal en de Etruskengraven.
Onderweg lag tussen de bomen en het vrij dichte struikgewas een aantal
enorme sneeuwballen over de helling verspreid, van die strobalen in wit
plastic verpakt. Wat daar nu gebeurd is?
2009 04 17
Al onder het ontbijt was het rennen om de pot te halen. Maar onderweg
naar Marta ging het mis. Gelukkig hadden zij daar een keurige, schone
openbare toilet, waar ik alles een beetje kon uitspoelen en ook mezelf.
Anders hadden we die prachtige wandeling vandaag niet gemaakt. Hollandse
luchten, verdwaalde zeemeeuwen, weids golvend landschap. De zon, die af
en toe door de wolken brak en met een traag gebaar de hellingen streelde.
Gordijntje open, gordijntje dicht bij het theater van de natuur. En de
plotselinge spotlights maakte het groen nog groener, afstekend tegen de
zwarte silhouetten van een groepje bomen. Een archetype van een huis met
ernaast een boom, precies zoals je die zelf als kind altijd tekende. Twee
heuvels die in lange golven kwamen aanrollen. Twee gele bulten waar een
zacht gegons uit opsteeg.
In de kerk van Maria del Monte een hele muur vol kleine portretjes van
mannen, de meeste in uniform. Soldaten gestorven in de tweede wereldoorlog.
Gek iedere keer als we iets van cultuur bekijken komt de dood erbij. Eigenlijk
vind ik een beetje rondlopen in het landschap en daar om me heen kijken
ontspannender.
2009 04 18
Monte Cimino, onze dagelijkse berg eens van dichtbij gaan bekijken. De
top is begroeid met een weids bos met heel hoog heldere vogelgeluiden.
Een boom met een steen op schoot, samengesmolten door een dikke laag donkergroen
mos. We kwamen langzaam vooruit tussen de monumentale sculpturen van boom
en rots. Al die vormen en huid. We werden betoverd tot kleine kaboutertjes.
“Claudia tiamo sempre” stond er ergens kort maar krachtig.
Heel wat sneller dan het Japans “watasiwa anatawo aistamas itsemademo”
Eigenlijk wil ik in alle talen kunnen zeggen dat ik altijd van je hou.
De Nederlanders staan wat lettergrepenaantal op gelijke voet met het Duits
en Deens -7. De Engelsen zijn iets rechtstreekser - 6. Dan de Fransen
en Spanjaarden - 5, maar in Italië zijn ze in de liefde blijkbaar
het meest kordaat - 4.
Wat lager op de berg sluiers van pluisjes op de bomen. Bij Vitorchiano
nog even rondgelopen, een mooie fontein uit de 14e eeuw met de vier evangelisten,
die water spuiten; een aandoenlijk mannetje met een apensmoel, een stier
met mensenpoten. Op verschillende plekken zijn er tegen de muur een soort
vogelhuisjes bevestigd met Maria erin als beeld of schildering en tegen
de onder rand een wit kleedje, vaak met kanten randje. Zou dat vriendelijke
oude dametje, die ons een uitgebreide groet toe prevelde elke week op
een ladder kruipen om het kleedje te wassen? Het zag er allemaal heel
netjes uit. We hoorden een moeder schelden op een klein ventje, die er
met een schelle stem tegen in ging. Tenminste zo klonk het, ook zong er
ergens een man. Net als het wasgoed maakte dat het beeld af van de smalle
straatjes. Het hele stadje stonk naar kattenpis. Het leek alsof ze dat
allemaal voor ons gedaan hadden.
2009 04 19
Koud, bewolkt en af en toe regen. Schoonmaakdag. Hé de kersenbomen
hebben hun wit verloren en de klimopjasjes zijn nu bijna verdwenen in
het lichte groen.
2009 04 20
In het zwembad, dat gisteren helemaal schoon en leeg was staat nu weer
een aardig laagje water. De mist veegt steeds meer uitzicht weg. Een wandeling
gemaakt boven Lubriano, een variatie op vorige week vanuit hetzelfde vertrekpunt.
Overal grote plassen. Slingerpatronen waar de regen zich een weg heeft
gebaand naar beneden. De bergen in de verte steken nog net uit een dik
wolkendek. Het is alsof je uit een vliegtuigraam kijkt. Het hoge, natte
gras streelt mijn kuiten. We gaan er expres door om de zware voeten kwijt
te raken. Bij een open plek in het bos staat een mooie leegstaande boerderij
met twee enorme eiken ervoor. We zien een bunzing tegen de muur op rennen
en het dak opschieten. Verder is het doodstil. Na 5 uur droog wandelen
zijn we met de eerste spetten weer bij de auto.
‘s-Avonds in de hoge kamer in mijn slaapzakje in de ligstoel naar
het luisterboek van Douwe Draaisma “waarom het leven sneller gaat
als je ouder wordt” geluisterd. Het was eigenlijk bedoeld voor onderweg
in de auto, maar het is toch een soort tekst waarbij je je echt goed moet
concentreren om het te kunnen blijven volgen, mede door de snelheid waarmee
het voorgelezen wordt. Het is eigenlijk een soort lezing dan. Maar helaas
heb ik een slecht functionerende uitknop voor mijn kop, dus het bleef
lang spoken.
2009 04 21
Vanavond komen Dieuwke en Aad. Tussen de donkere luchten en laatste schoonmaakactiviteiten
door toch een moment van zon zodat Rinie bij de rivier nog filmopnames
kon maken terwijl ik bloemen heb geplukt en deze prachtige omgeving nog
even goed in me kon opnemen. Het afscheid valt zwaar.
2009 04 22
Met zijn allen het zwembad geboend en ’s-avonds in het klooster
van Celleno gegeten. Een lange pergola vol geurende blauwe regen. Rijen
fresco’s van paters met messen door hun lijf, een leuke plek
2009 04 23
Erg veel tunnels. Een benauwd moment tussen vrachtwagen en berghelling
ingeklemd.
In de Franse Alpen zag ik een sneeuwberg, waar iemand met een mirette
een enorme hap uit genomen had. Een waterval, die echt viel en door de
wind breed opzij sluierde in prachtige regenboogkleuren.
Een hartelijk ontvangst door Frie. En iets later op de avond kwam Marc
nog onverwachts. De ene dag naar Antwerpen gereden om daar een schetsontwerp
te presenteren en de volgende dag al weer terug.
2009 04 24
Het landschap van de Bourgogne is toch een stuk minder emotioneel als
dat van Lazio. Lange heuvels,
in stukken verdeeld door heggetjes. Alles is er breder en lager, niet
alleen de heuvels ook de begroeiing. We bibberen zwetend bij de ijskoude
wind en de stralende zon. Maar wat een wandelland, overal kleine paadjes,
een gangetje tussen twee buxushagen. In het kerkje van Brancion speelt
men bij de wederopstanding van de doden nog steeds harp. Een heilige heeft
een doek vol zieltjes op schoot. In het bos was men aan een grote schoonmaak
begonnen. Het leek wel een bomenkerkhof en het liep niet erg gemakkelijk
over de verende takken. Lancharre leek een uitgestorven cowboystadje,
zo stil en opgeruimd. Aan het begin van het dorp stond ook een bord ‘danger
de mort’. Had waarschijnlijk iets met het hoogspanningshuisje te
maken.
Op het gras lag een wolk van witte pluisjes, even verderop een dode mol.
Rinie viel midden op het pad in slaap.
Chapaize maar rechts laten liggen om de weg terug een beetje te verkorten.
Maar na een snikhete klim over een claustrofobisch laantje, ingesloten
door dicht struikgewas waar je net niet over heen kon kijken en je ook
geen zuchtje wind meer ving, stortte ik een beetje in en hebben we bij
Chateau des nobles Marc gebeld om ons te verlossen.
2009 04 25
Na enige twijfel toch maar besloten vandaag al naar Nederland af te reizen.
Wel eerst nog aardig veel boodschappen ingeslagen. Frankrijk is goedkoop
geworden. De stem van Jan Wolkers heeft me naar huis gebracht.
2009 04 27
Nu al weer twee dagen achter de computer en telefoon. Had gedacht hier
de kersenweelde voor de tweede keer mee te kunnen maken, maar Nederland
heeft Italië dit jaar ingehaald, een dik groen bladerdek en zelfs
appel en peer bloeien al.
Door
hier te klikken komt u in de website van het gastatelier Casa Amenta Maria.